Trường: ......................

Tổ/ nhóm: ......................

Họ và tên giáo viên: Khoa học tự nhiên 6 Cánh diều

Điện thoại: 0962095686

Email:

BÀI 5. SỰ ĐA DẠNG CỦA CHẤT

– Môn học/HĐGD: Khoa học tự nhiên; Lớp: 6 –

(Thời gian thực hiện: 02 tiết)

I. Mục tiêu

Yêu cầu cần đạt trong Chương trình GDPT 2018:

– Nêu được sự đa dạng của chất (chất có ở xung quanh chúng ta, trong các vật thể tự nhiên, vật thể nhân tạo, vật vô sinh, vật hữu sinh...).

– Trình bày được một số đặc điểm cơ bản ba thể (rắn; lỏng; khí) thông qua quan sát.

– Đưa ra được một số ví dụ về một số đặc điểm cơ bản ba thể của chất.

1. Về kiến thức: Trong bài này, HS được học về: Sự đa dạng của chất; các thể của chất: rắn, lỏng, khí và đặc điểm của mỗi thể.

2. Về năng lực

– Xác định được một số chất tạo nên các vật thể

– Phân biệt được chất và vật thể, vật thể tự nhiên và vật thể nhân tạo

– Xác định được đặc điểm về hình dạng, thể tích của chất ở các thể rắn, lỏng, khí

– Vận dụng được các kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết một số nhiệm vụ thực tiễn.

3. Về phẩm chất: Ham học hỏi thông qua tìm hiểu khoa học trong các hiện tượng thực tiễn.

II. Thiết bị dạy học và học liệu

– SGK Khoa học tự nhiên 6.

– Tranh 1: Hình ảnh các vật thể chứa nhiều chất ở các thể rắn, lỏng, khí (xem Hoạt động 1 để rõ hơn, GV có thể chọn các vật thể khác), ví dụ như sau:

A picture containing indoor Description automatically generated

III. Tiến trình dạy học

1. Hoạt động 1: Mở đầu (khoảng 10 phút)

a) Mục tiêu

:nithku k hchcđi ahệá i aặộkancáccctH hể ể c pữhh ấuởSểá vtức hhhmtt g nnughấủ ủn tcaáề.ónHcc n đ; đyếh

b) Tổ chức thực hiện

#1:cunsaTit mhhG c ê ụnuhvh,aVri1 cđựn âá àsSu iuuhệ n ệế aqHy:ầyvt

#2: ụệ vncmnSệt Hhiự.i hh

#3:c Gể c ói; hể acSêứhciể ổróậàặ htcđg Hcc họv ưđaSá b tể ) v huthhđht t ủứổVH cuạn.ềtcá aàlh nubcậ ch(ển ocmvnt rgcạ tng ohcicn: tậứảoư óthỗiGcc tcáoVođ iv á cótnsá ớ tn h ớo êan

#4:hđnn,u Gế t:ậkị lhậ Vnn

c ii:ểagỏhc) nớ) ớtưhưcNl(n (yhtó l câớnu hốu mhóạhhh ốt c vgNớt nì gráàđđN : ắiắtáàhhn dê:–cnưn rt) g grnốn ( cogknểể sg st.t ớ(ntvni)ể,ưo,rôkư ỏ đnh.m nhniởácuhnnvđớnt m vìncuìvưồ ặạioktn htểNn chểu auá úểcc kóym kbrắcan nigg haềhùà. hàn r thc đt,óưcs àậ nccá ov áágnậhh thc . êc hic u t thêh

n ắiấuặk.nlc rcu aáưc ih hc,Ởcáỏ hgnón ỗ(.c , ( đánáthnihưtcựi ạhạ m)t Thóhớưt ahn)n ií ể ggh c ữ cểđn hlởểkể ,ấitt, nc tcồtck hm ơ

b) Nội dung

:htnrứớnnncsêuc t Qhà aaná vaư u t c vt c.ểậ1h T áêóc

c) Sản phẩm

: Các vật thể chứa nước: chai nước, viên nước đá, đám mây.

d) Tổ chức thực hiện

#1:cunsaTit mhhG c ê ụnuhvh,aVri1 cđựn âá àsSu iuuhệ n ệế aqHy:ầyvt

#2: ụệ vncmnSệt Hhiự.i hh

#3:c Gể c ói; hể acSêứhciể ổróậàặ htcđg Hcc họv ưđaSá b tể ) v huthhđht t ủứổVH cuạn.ềtcá aàlh nubcậ ch(ển ocmvnt rgcạ tng ohcicn: tậứảoư óthỗiGcc tcáoVođ iv á cótnsá ớ tn h ớo êan

#4:hđnn,u Gế t:ậkị lhậ Vnn

c ii:ểagỏhc) nớ) ớtưhưcNl(n (yhtó l câớnu hốu mhóạhhh ốt c vgNớt nì gráàđđN : ắiắtáàhhn dê:–cnưn rt) g grnốn ( cogknểể sg st.t ớ(ntvni)ể,ưo,rôkư ỏ đnh.m nhniởácuhnnvđớnt m vìncuìvưồ ặạioktn htểNn chểu auá úểcc kóym kbrắcan nigg haềhùà. hàn r thc đt,óưcs àậ nccá ov áágnậhh thc . êc hic u t thêh

n ắiấuặk.nlc rcu aáưc ih hc,Ởcáỏ hgnón ỗ(.c , ( đánáthnihưtcựi ạhạ m)t Thóhớưt ahn)n ií ể ggh c ữ cểđn hlởểkể ,ấitt, nc tcồtck hm ơ

2. Hoạt động 2: Các thể và đặc điểm của chúng (khoảng 30 phút)

a) Mục tiêu

: nvcnShntHrc áđậc. t ềođ ểhhttkaịrhồtibt cc gậvgdchể đ chợ n c h ặểat cnt,gểáttạ ủạiếởxá h ,ỏ hí c nấ c,ựủmns ư h;hắìn đtấnl cií

b) Tổ chức thực hiện

#1: GV giao cho HS nhiệm vụ như mục Nội dung.

#2: HS thực hiện nhiệm vụ.

#3: GV tổ chức báo cáo, thảo luận và kết luận:

GV nên chọn hai HS lên bảng viết tên các chất trong mỗi vật thể và trạng thái tương ứng của chúng, có thể mời các HS khác bổ sung; sau đó gợi ý để HS thảo luận về số lượng chất, chất có ở những đâu.

Từ các chất đã liệt kê, GV tách thành ba nhóm chất ở ba thể rắn, lỏng và khí; sau đó chọn một HS lên bảng hoàn thành bảng đặc điểm của các thể; gợi ý cho HS sử dụng các chất rắn, lỏng, khí đã viết trên bảng để nêu ví dụ chứng minh các đặc điểm trên.

GV kết luận và yêu cầu HS ghi chép vào vở:

(i) Có rất nhiều chất khác nhau. Chất có mặt ở khắp mọi nơi. Ở đâu có vật thể là ở đó có chất.

(ii) Các chất tồn tại ở ba thể cơ bản: rắn, lỏng, khí. Chất rắn có hình dạng và thể tích xác định; chất lỏng có thể tích xác định, hình dạng không xác định; chất khí không có hình dạng và thể tích xác định.

b) Nội dung

:n ệTuhTii ự1ás tn:ụrc hahtuàmụcvệ niscta ế h pcá n vqa

c ntn nậể nbtck,o óàê.ệừh ghấn 1êtm tiểotế ồ tch cỗấạá ntg r ởhtia tn rtotđhihct L tovạ i.

ahi bààD nểtảta.ặcm áa: hđ2ohgủ c áctcnđđccđặ,àcor mấ ê ủv hểchể c i nự nt

ểhT nRắ gnLỏ Kíh
nhạgnhxị đìcHándóô )C(/nh Kg      
hđánh htícểcxị T (hgC) Kn/óô      

c) Sản phẩm

árctnậểtic .:m Ctt1ỗấ vhg h o

ỏ cắ :nnưvy âr –mĐmlàớ á( )gn

o–nxxoỷ (ugnrnái)ità:oh tắ i nv Ch

):clna n r; ư–Cgnnhc)(naỏớắ( ướhựi

c–Vê ưnớ)n ớ(ri:n cnáưđắ

na(Bpsr(ắ aé)ngí th) gk ì:–; hs h

ca m2 Đ:áctể c.ichặủđể

hểT nRắ gLỏn íKh
ịnH ạ hđgdnxhcìá ng /CKnhó)ô( gnKôh Knhôg
íhể h địxc ácTnhtCô/n()góh K ngKôh

d) Tổ chức thực hiện

#1: GV giao cho HS nhiệm vụ như mục Nội dung.

#2: HS thực hiện nhiệm vụ.

#3: GV tổ chức báo cáo, thảo luận và kết luận:

GV nên chọn hai HS lên bảng viết tên các chất trong mỗi vật thể và trạng thái tương ứng của chúng, có thể mời các HS khác bổ sung; sau đó gợi ý để HS thảo luận về số lượng chất, chất có ở những đâu.

Từ các chất đã liệt kê, GV tách thành ba nhóm chất ở ba thể rắn, lỏng và khí; sau đó chọn một HS lên bảng hoàn thành bảng đặc điểm của các thể; gợi ý cho HS sử dụng các chất rắn, lỏng, khí đã viết trên bảng để nêu ví dụ chứng minh các đặc điểm trên.

GV kết luận và yêu cầu HS ghi chép vào vở:

(i) Có rất nhiều chất khác nhau. Chất có mặt ở khắp mọi nơi. Ở đâu có vật thể là ở đó có chất.

(ii) Các chất tồn tại ở ba thể cơ bản: rắn, lỏng, khí. Chất rắn có hình dạng và thể tích xác định; chất lỏng có thể tích xác định, hình dạng không xác định; chất khí không có hình dạng và thể tích xác định.

3. Hoạt động 3: Luyện tập (khoảng 45 phút)

a) Mục tiêu

: HS rèn luyện xác định các chất và vật thể; phát hiện được thêm đặc điểm của chất ở ba thể; giải thích được việc sử dụng chất dựa vào các đặc điểm về thể.

b) Tổ chức thực hiện

#1:. coốa hở,v ầm oco ghn guààct uâV àiH ận ệừiyâbpv)li vG S thêuh u cgtà (ỏ

#2:c,ohệ otaởHrlh.n uS u hVển ảHnti innsSệcqnch áim ờ p ncụtt âtt hGnv .àrậhđh hắigu àá hà vcự

#3:pu, ếậGhtVữàả oậ:kn ll à h iuvtacbtận

1.Cuâ c ưụ NhmSẩnphả m.

â.2C uchnnãiv t imk;Sấh; t inđncódbđuahưstmg(ôứạih nrs, n )peạủonG ọàcọároố ohcc ặ.a ực o d ựặ h cmhếccộ )đ ttồ ẹờ cHgoắhnhđàđt c g ẩựiopot(mv ý a ợictglr ểanà

Câ .u3m đ x k hựnể ,ểgt agacê.bcãđ nHáààn ih étS cdimnợonlhuGệ đmýmihý)s k ađ tấ c ủqá v ậ u ithaiàệ ýc)ể lnl

Cuâ.4 nccđmiếấhhu ặ ạyvc áấ àcậả ưndể.ghnhểh cNcsđnở củ ện tcávnửc vhm đg iaụnn

b) Nội dung

:ucy đmc ầásh au h hđcâỏ:yàthâợSuvư ụcc in H uànệ êh,ion

1uâC. tm t tgnn cỉc ừạậểdưhhh àvtêvc ưtctrh, g Tohââớ ểch itioácynđhcn n à tn oc n,o, .c ậ hợt ừđấânụh ựạừt ỉ

) aiú đvN áôit ênừnđ ưc otợạviá ôđ.

b )hu Qhcanảóhuhứìịav a ccc vcdai.

c )óncđyngâè tdBó ừođạ ượ thctế c ỷ huihntt ,nđồg àv tesugnnt.

)d tưna ọCsnai g ógcớhc cóca hứgờưđníaieniocr hdkod bxna .àoh t

rcưổná) K h v it ctđê eàớnưh hạknay, áctmnm nòic ằớcưnrtyêmyc.hha ả k ln ặn at

mộfbct óK i h)ảqauc m i,ncy ấ a g haìtmtù ửvmi ấk tiacttích h h ừầmnudo agnih nôg ltk.nrtgoa n ả

u2â.C tó :tcac uộ s aểtsK êhc vậứểnhấ ốm tth

ah ôN)m

b)ờ gĐnư

P)eotin cr

udas)o C

3 â.uC C ở e,)ý )áfc 1âCu“cctc lgne i hhừl t ảặvêhhniatnoảkma ầấmà,nvncminằl đềớ đh” t àhmưà cgnuy“b”tbiagrdm o“oặ tct ctn ô ể ,” kaiaếcủrí. n tám

t ấặcriê cđnglóm ãtHêđêc .hia nt ùệc ty chá mể)ck

m híúấrékbc,aó ểềrh ặtậh tv ấ nhxct iỏ,m c)cgc a?l tnđ hnhể ủtđấnắErgìct

u4 .Cârdru osv y caờ c,ue, ,a áeáv ăc yt i,ô: ớâ ầcsádxohC n nty ảliscàHiđg y,â ồhtuỏ xhxg,,cỗn,cg uh no,tn cắ. id:đảcnitc iaấ âđhh oãaăbưnigí

adđh hgàễtca ằmểdần ) àn,n c ấygmnc ot hnữtợgcóNbư? ắ

h hnộrpbth?tbcắcấaot Nnnckgb u bhảiìohứn ínữà)g

h ohìc ch gểoí acnợ ạđi)ctóvch hàưc ấằn hểnbt h đNca ?ghtnbótc chứữ

c) Sản phẩm

u.1âC,ậóađ cấiờíư,átngihèỷựáuon ,đn u,yng.tồnv:txi , ể.gri ná:n , nn , nbi mầt cấgo t,ihhtutcícknđ, ậaảừta, óCtâ,hhaikn aduqkan to e dôd hcnq hncưnớ,nd dhahnc ưhảs tđh tđutês gy ạcvcgọ VabV:cm hhâa i hi ó cc.ôhh ttnt i,ựetớúể

C .2âu

ửáguu k, hndxnạođâon:ậ,hcucuhẫầ u, g nl )kđ, ôồnpN ne qađ, agiệ hyốm, cn ắmd...

iạ incíưảlobgyn naĐh uờcc mhoá, q)ktẹ ưg,á âkib ,cảá ớ , :...

ểhtgộ,,t tđrcđ vhc, ni,e: tn ạ ơoơugậứnnhit)gậểưt rcờ P ...

:sa lgg ,mg ó ăexổnđadệx m nog)tp ốubủ,năur q,, s, y Ce,ả...

â3uC.

ámh c, ,,ự a t hh,ắiáô“atinn)nmctaằấ vCđ:s ”...cêă c ặa, h ể”ầnt“ ttndlcu;bưề ó: ợn,r ch myhr ấtảucá...c ro“ lht ct un ho ktaới c,ưan :ácừgưở c g b o,ih cínhnấtdthtóấ”t ầnga; ảnôhkể hitừ...

oểdrita nôg.)gm thnđuhcct h íắhnra Cch yk nkấaấỏá c ưchgảt g ê ó c n .iặ b ltc ợ ảhtnh ựoểển ônhCrycág ttccn.ltựbnc tề htklCóấá

Cu.â 4

ểgầcưh cô guth Vnợnắ cn,t cnidttỗn đgữìhắ tđ óvhtdnvtôgacNkcằh ư, á gn ểihợ c c,yđhc .ychn)nn.dd cá árịlhh ễ g màna m nắaxbú :,ấìđhấcựs à ó gạà

àh NoV on oí ộ aaht.bhi gdnact bấhgo ,hhểìk ohblchịtc.egtonìkr ncấgkcb hciíg rk tt áhprnoní xô.gcẽ:in ắì nnyibtúảhà o htkhh oátvc g atnôaur bxgóự )nn ns bnlacữụtíhếNnhi ,dàukg ảeứ

nìưhgch đồàcúìì tôóácằth cní h n t a hnacc căứck hhkấnxíứnh rể,chnh ìtuh bữ. i)c ầac Nđhólh chc yVhổbưhthd vgvinntểg:nhi.angạbth ndưn etovhađl ,yncấưhg,b càicđớcg,ổ ỏtìợ ạ ă ohẫghcợgđn n hứ o tan

d) Tổ chức thực hiện

#1:. coốa hở,v ầm oco ghn guààct uâV àiH ận ệừiyâbpv)li vG S thêuh u cgtà (ỏ

#2:c,ohệ otaởHrlh.n uS u hVển ảHnti innsSệcqnch áim ờ p ncụtt âtt hGnv .àrậhđh hắigu àá hà vcự

#3:pu, ếậGhtVữàả oậ:kn ll à h iuvtacbtận

1.Cuâ c ưụ NhmSẩnphả m.

â.2C uchnnãiv t imk;Sấh; t inđncódbđuahưstmg(ôứạih nrs, n )peạủonG ọàcọároố ohcc ặ.a ực o d ựặ h cmhếccộ )đ ttồ ẹờ cHgoắhnhđàđt c g ẩựiopot(mv ý a ợictglr ểanà

Câ .u3m đ x k hựnể ,ểgt agacê.bcãđ nHáààn ih étS cdimnợonlhuGệ đmýmihý)s k ađ tấ c ủqá v ậ u ithaiàệ ýc)ể lnl

Cuâ.4 nccđmiếấhhu ặ ạyvc áấ àcậả ưndể.ghnhểh cNcsđnở củ ện tcávnửc vhm đg iaụnn

4. Hoạt động 4: Vận dụng (khoảng 5 phút giao nhiệm vụ; làm ở nhà)

a) Mục tiêu

: t.ã i cv ểợưc k ,ảnĩựic ttđyọtộniqc uhđ hVkụ g nhmếăndệếiứgậihđ ễg ntmnụn

b) Tổ chức thực hiện

:

#1:mn h gcaưovhiiụ HSG cm oụV hnệ uidộNgnự uvê.àệh ầ n itcgyựt hcnêúm cuth i

#2:c H à h ựnihệ Sởnmtnhv.ệiụh

#3: tứlhế, cVGuậlt :nobuh áậàv to no ả ccổká

hV H ủthọn ộ1nđSg à ế girp Hntàyìtoagạ.icbọt bGcoi otreh

uểdchpg hVhacchhonảál hiệ ớg c cớtảht c G tựi,hhủd kno hạám scos ac ụểuểmcửi đSc cểấyHo ụií aủ v.t nđ

b) Nội dung

:àềhhn v v:ệi ụNmhề thtiạh ếcmaủacyd àg n áa caô ttyì íà g.tn ấ htư ocmc h euuờhgtểcrts í h,s b h ểhoohT y akt gv srbmghnốụ đ ủgn nđnấnnqta ấàóừvsh dụ đuty kv ổ ntCtể ìn đàểyhđvc rh.nmh ợdểíotón ộựìóbàtãcnhộcnểo it i

c) Sản phẩm

:g gahả1/qyìkt3 br hnnrá à utn ônB.

d) Tổ chức thực hiện

:

#1:mn h gcaưovhiiụ HSG cm oụV hnệ uidộNgnự uvê.àệh ầ n itcgyựt hcnêúm cuth i

#2:c H à h ựnihệ Sởnmtnhv.ệiụh

#3: tứlhế, cVGuậlt :nobuh áậàv to no ả ccổká

hV H ủthọn ộ1nđSg à ế girp Hntàyìtoagạ.icbọt bGcoi otreh

uểdchpg hVhacchhonảál hiệ ớg c cớtảht c G tựi,hhủd kno hạám scos ac ụểuểmcửi đSc cểấyHo ụií aủ v.t nđ