Bản chất của phương pháp dạy học tích cực là "Thầy thiết kế - Trò thi công" bài học địa lí dưới sự tổ chức, hướng dẫn của thầy. Trên tinh thần đó, tập thể tác giả đã nghiên cứu biên soạn cuốn sách thực hành địa lí này. 

    Cuốn sách được biên soạn dựa trên SGK Địa lí 12 hiện hành. Các bài thực hành được sắp xếp theo trình tự các bài trong SGK để giáo viên và học sinh tiện theo dõi. 

    Trong mỗi bài thực hành nội khóa ở trên lớp, các tác giả thiết kế theo hướng bài tập nhận thức địa lí, nghĩa là đưa ra các điều kiện cần và đủ để học sinh dựa vào kiến thức đã học tự suy nghĩ và tự giải quyết nhiệm vụ học tập của bài học, từ đó sẽ hình thành kiến thức địa lí một cách vững chắc. Giáo viên hướng dẫn học sinh thực hành đầy đủ các bước trong bài và hoàn thành các bài trong cuốn thực hành Địa lí 12 theo cách "Thầy thiết kế - Trò thi công" là thực hiện một cách tốt nhất phương pháp dạy học tích cực.

    Nội dung thực hành đã được cập nhật theo Chương trình giảm tải của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đồng thời trong mỗi lần tái bản, tập thể tác giả đã trích phần thực hành trong các đề thi tốt nghiệp THPT hoặc THPT Quốc gia môn Địa lí và điều chỉnh phần đáp án theo hướng dẫn thực hành nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các em được rèn luyện kĩ năng.